ვალპურგას ღამე

Approved by Natia Jinjolava


30 აპრილიდან პირველი მაისის დამდეგს, ნაყოფიერებისადმი მიძღვნილი ერთ-ერთი ყველაზე დიდი და მნიშვნელოვანი წარმართული დღესაწაული,  ვალპურგას (ვალპურგიის) ღამე დგება, რომდესაც ჰელოუინის მსგავსად, ალქაჯების ყველაზე დიდი შაბაში იმართება.
სხვათა შორის, ეს დღე, უკაცრავად, ღამე ბევრი სხვა ნიუანსითაც ძალიან გავს ჰელოუინს (ისევე როგორც ბელტეინსა და მაისის დამდეგს), ოღონდ ამ შემთხვევაში ზამთრის დადგომის ნაცვლად, გაზაფხულის შემოსვლას ზეიმობენ. შუა საუკუნეების გერმანიასა და სკანდინავიაში სჯეროდათ, რომ ვალპურგას ღამეს იქითა და აქეთა სამყაროებს შორის კარი იღეობოდა (ისევე როგორც 1 ნოემბრის ღამეს) და ალქაჯები წლის ყველაზე დიდ ნადიმს მართავდნენ. ცოცხზე და თხებზე გადამჯდარი გრძნეულები მთის მწვერვალებზე იკრიბებდოდნენ, ცეკვავდნე, ღრეობდნენ და დემონებთან და ეშმაკებთან სქესობრივ კავშირს ამყარებდნენ. უწმინდურბისგან თავდასაცავად მთელ ევროპაში ჭიაკოკონობა ეწყობოდა და მთელი ღამის განმავლობაში კოცონები ენთო, შედეგად, ნადირიც (მაისის დადგომასთან ერთად ცხვრების საძოვარზე გამოდენის სეზონი იწყებოდა) და ალქაჯებიც ერთნაირად წარმატებულად ფრთხებოდა.
ვალპურგას ღამე პირველად შუა საუკუნეების დროინდელ ინკვიზიციის ოქმებშია მოხსენიებული, საყოველთაოდ ცნობილი კი გოეთეს რომანის წყალობით გახდა, როდესაც მეფისტოფელმა ფაუსტი ალქაჯების ყრილობაზე მიიყვანა.
დღესასწაულის სახელწოდება  მონაზონი წმინდა ვალპურგიის (იგივე ვალბურგა, ვალტპურდე, ვალპურგისი, ვაბური, ფალბური, ბუგა, გოდურჯი...) სახელთანაა დაკავშირებული. ვალპურგა სანამ მონაზონი გახდებოდა, ბრიტანელი დიდგვაროვნის, თუმცა რაღა დიდგვაროვანის, თავად  დასავლეთ საქსონიის ერთ-ერთი მეფის, რიჩარდის და წმინდა ბონიფაცეს დის, ვინის ოჯახში დაიბადა. სხვათა შორის, მისი ძმებიც, ვილიბალდიც და ვინიბალდიც, ორივე კანონიზირებული არიან. აი, ოჯახიც ამას ქვია! მოკლედ, რიჩარდი ვაჟიშვილებთან ერთად წმინდა მიწაზე მოსალოცველად გაემართა და თავისი 11 წლის ქალიშვილი უინბორის მონასტერში თავისი სიმკაცრით ცნობილ აბატესას მიაბარა. ვალპურგამ მონასტერში მთელი 26 წელი გაატარა და ლათინური ენა იმდენად კარგად შეისწავლა, რომ თავისი ერთი ძმის ცხოვრების ისტორია ინგლისურად თუ დაწერა, მეორე ძმის პალესტინაში მოგზაურობა თავანკარა ლათინუზე ჩამოაკიწკიწა. შედეგად წმინდა ვალპურგას ხშირად მოიხსენიებენ ინგლისისა და გერმანიის პირველ მწერალ ქალად. წმინდა ვალპურგა 748 წელს ინგლისიდან გერმანიაში  მონასტრის დასაარსებლად გაემგზავრა, გზაში კი ხომალდი ენითაუწერელ შტორმში მოხვდა. შეშინებული მონაზონი გემბანზე მუხლებზე დაემხო და ლოცვა დაიწყო თუ არა, ქარი ჩადგა და ზღვა დაწყნარდა. მეზღვაურებმა სასწაულის ამბავი გერმანიაში ჩაიტანეს და  მას მერე წმინდა ვაპლურგა მეზღვაურების მფარველად მიიჩნევა (როგორც ამბობენ, მისი სახელის მოხსენიება ზღვის ავადმყოფბის და შტორმის დროსაც შველის). ვალპურგა წლების ნამძილზე იყო მონასტრის წინამძღვარი, ძმის სიკვდილის შემდეგ ბავარიაში ცოტა ხანი მამათა ამონასტერსაც კი ხელმძღვანელობდა და სახელი მრავალრიცხოვანი სასწაულბით გაითქვა. 777 წლის 25 თებერვალს დედათა მონასტრის წინამძღვარი ჰაიდენჰაიმში გარდაიცვალა. წლები გავიდა და ვალპურგა და მისი სასწაულები ხალხს მიავიწყდა საბამ 100 წლის შემდეგ, აიშთადტის ეპისკოპოსმა ჰაიდენჰაიმის მონასტრისა და ეკლესიის აღდგენა არ განიზრახა. დაუდევარმა მშენებლებმა მონაზონის საფლავი გააოხრეს და ერთ მშვენიერ თუ საბედისწერო ღამეს ვალპურგას მრისხანე აჩრდილი ეპისკოპოსს გამოეცხადა... აბატესას ძვლები სასწრაფოდ  გადაიტანეს აიშტადტში და სწორედ 1 მაისს კლდეში გამოჭრილ ნიშაში დაკრძალეს. კლდიდან მალე სამკურნალო ზეთმა დაიწყო დენა. ვალპურგა სასწრაფოდ წმინდანად შერაცხეს და მისი ხსენების დღეებად 25 თებერვალი, 12 ოქტომბერი, 24 სექტემბერი და 1 მაისი დაადგინეს.
მაგრამ რა კავშირი აქვს ქრისტიან, კათოლიკე წმინდანს წარმართულ დღესასწაულთან? მისი სახელობის ეკლესიებში შემორჩენილ მრავალრიცხოვან ფრესკებს თუ დავაკვირდებით, ძალიან საინტერესო რამეს აღმოვაჩენთ: წმინდანის თავზე გამოსახული გვირგვინი მის სამეფო წარმოშობაზე მიგვითითებს, კვერთხი - იმაზე რომ ვალპურგა მონასტრის დამაარსებელი გახლდა. მაგრამ წმინდანის უკან გამოსახული მთები და მრავალწლოვანი ნეკერჩხლები აშკარად არ ჯდება თემაში -  ნეკერჩხალი წარმართული ღვთაება ფრიგიის სიმბოლოა, ცალკე მდგარი მთები კი მკვდრების სამყაროს ფორპოსტი. ასევე ძალიან ხშირია წმინდანის გვერდით ძაღლის გამოსახულება. როგორც ცნობილია, წმინდანს სიცოცხლეში არავითარი ძაღლი არ ყოლია. გერმანულ და სკანდინავიურ მითოლოგიაში კი ქალღმერთებს ხშირად ყავდათ დამხმარე ძაღები (მაგალითად: ფრიგია და ნეჰალენია). ერთ-ერთ ქალღმერთს „პუდელის დედასაც“ კი უწოდებდნენ. გარდა ამისა, ძაღლს ხშირად იყენებდნენ ბარაქისა და ნაყოფიერების სიმბოლოდ - კარგი მოსავალისათვის გერმანელები ძველ დროში ე.წ. ქარის ძაღლს ვინდჰაუნდსაც კი „კვებავდნენ“. ზოგიერთ ფრესკაზე წმინდანს ხელში სამკუთხედი სარკე უჭირავს, რაც პირდაპირ უკავშირდება წარმართულ ლეგენდას: თურმე ოდესღაც ერთი აპრილის მიწურულს ტყიდან ახალგაზრდა გოგო გამოვარდა, რომელიც მონადირეებს გაურბოდა და ხელში სარკე ეჭირა. სარკე კი მომავალს აჩვენებდა. გლეხმა გოგონა ხორბლის ძნაში დამალა და მონადირეებმა რომ გაიარეს, სარკეში დაინახა, რომ მის ყანაში თავთავები დილისთვის ოქროდ იქცა. ასე, რომ ქრისტიანი წმინდანების დიდი ნაწილის მსგავსად წმინდა ვალპურგაც ვერ გადაურჩა წარმართული თქმულებების გავლენას. კერპთაყვანისმცემლებისა და ქრისატიანების თქმულებები მორიგჯერ გადაიხლართა ერთამნეთში და ასე დაერქვა ალქაჯების ღამეს ვალპურგას ანუ ვალპურგიის სახელი.
ძველი მწერლები ვალპურგიის ღამეს ასე აღწერდნენ: ყოველი წლის პირველი მაისის ღამეს გორაზე ალქაჯები შაბაშს აწყობენ. წვეულებაში მაქციები და დიდი ხნის მკვდარი გარყვნილი ქალებიც მონაწილეობენ. ალქაჯები თავის საყვარლებთან - დემონებთან ერთად მოდიან. თავყრილობის წინამძღოლი სატანა, შავი ხის ტანითა და ადამიანის სახით გორის შუაგულში აღმართულ ქვის მაგიდაზე ან საზეიმო ტახტზე ზის. სტუმრები სატანას ამბორითა და მუხლმოყრით სცემენ თაყვანს. მერე კოცონისა და ჩირაღდნების შუქზე ღრეობა იწყება: ცხენის ხორცს პურისა და მარილის გარეშე ნთქავენ. სასმელებს კი ძროხის ჩლიქებიდან და ცხენის თავის ქალებიდან სვამენ. ქეიფის მერე უჩვეულო მუსიკის ქვეშ ცეკვას იწყებენ. მუსიკოსები ხეებზე სხედან და ჭიანურისა და ვიოლინოს ნაცვლად ხელში ცხენის თავისქალები უჭირავთ, სალამურის ნაცვლად კი უბრალო ჯოხს ან კატის კუდს ხმარობენ. დილას მათ ნაცეკვარზე მხოლოდ ჩლიქების ნაკვალებია დარჩენილი. ამბობე, მათ ცეკვას ადამიანი თუ შეესწრო, აუცილებლად ჩაითრევენ და დაღუპავენო, მაგრამ ღვთის სახელის ხსენებას თუ მოასწრებ, მთელი უწმინდურობა თვალის დახამხამებაში გაქრებაო. წვეულების ბოლოს თხას წვავენ და ალქაჯები მის ფერფლს ინაწილებენ. მერე სწორედ ამ ფერფლის  მეშვეობით თარსავენ და თვალავენ ადამიანებს. გარდა თხისა კიდევ, შავ ხარს და შავ ძროხას კლავენ. წვეულება ბოლოს ორგიით მთავრდება. გამთენიისას ცეცხლს აქრობენ, ცოცხებზე სხდებიან და მოუსავლეთისკენ მიფრინავენ.
ალქაჯების დღეს ბევრს აღარავის სჯერა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, ამ ღამეს თითქმის მთელ ევროპაში (განსაკუთრებით, გერმანიასა და სკანდინავიაში) ანთებენ უზარმაზარ კოცონს და ჭიაკოკონობას მართავენ. მაგალითად პრაღაში, ჩირაღდნებით მსვლელობას აწყობენ და ქუჩაში დანთებულ ცეცხლზე სარდელებს და კუპატებს ალქაჯის ფიტულთან ერთად ბრაწავენ და რაც შეიძლება მეტად ხმაურობენ - უწმინდურებს ხომ ხმაურის ეშინიათ.
სკანდინავიაში გაჩაღებული კოცონით ალქაჯების დაფრთხობის გარდა, გრძელი და ცივი ზამთრის განმავლობაში დაგროვებული ნაგვის განადგურების პრობლემასაც წყვეტენ და დესერტად სკანდინავიურ გრავლაკსს მიირთმევენ (მარილში, კამაში და შაქარში ჩამარინადებული ქაშაყი). ფინელებს გულწრფელად სჯერად რომ აპრილის ბოლო ღამეს, ზუსტად შუაღამისას ყველა მთის და გორაკის თავზე თითო გრძნეული მაინც ზის. ბავარიაში ამ ღამეს ერთმანეთს კბილის პასტით „პასტავენ“, ფეხსაცმლებიდან თასმებს პარავენ და სახლის შესასვლელ კარს უხსნიან მეზობლებს და სადმე მალავენ...
ცნობები ამ დღის აღნიშვნის თაობაზე (რასაკვირველია, სხვადასხვა სათაურით) მერვე საუკუნიდან გვხვდება. ეკლესიამ იბრძოლა-იბრძოლა და ვალპურგას ღამე საბოლოოდ ქრისტიანული ელფერით შემოსა და შეეგუა. ამჟამად ქრისტიანებიც და ნეო-წარმართებიც (დიახ, დიახ, ასეთებიც არიან) ამ დღესასწაულს ერთნაირი ხალისით აღნიშნავენ. ახალგაზრდობა იკრიბება - ცეკვავენ, მღერიან, ხალისობენ და ყოველგვარი წარმართული დატვირთვის გარეშე აღნიშნავენ გაზაფხულის საბოლოოდ დადგომას.

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

Macaroni Cheese - მაკარონი ყველით

Approved by Natia Jinjolava


მაკარონი ყველით ჩვენს ბლოგზე მოხვედრილი მორიგი ბრიტანული კლასიკაა, რომელიც აიტაცეს და დაისაკუთრეს ამერიკელებმა და რომელსაც, დასახელების გარდა ბევრი საერთო ნამდვილად არ აქვს ქართული გაგებით ყველიან მაკარონთან, რომელიც ერთ-ერთი ყველაზე უბრალო და ყველაზე  მარტივი კერძია. ამ კერძის რამდენიმე ძალიან კარგი ვარიანტი უკვე შემოგთავაზეთ სახელგანთქმული მზარეულების რეცეპტების კოლექციებიდან, დღეს კი მისი ლამის შედევრამდე აყვანილი ვერსიის ჯერიც დადგა, მოკლედ:

ყველიანი მაკარონი ჰესტონ ბლუმენტალისაგან
(4 პორციისთვის)
200 გრ მაკარონი, ½ ჩ/კ მარილი, 15 მლ ტრიუფელის ზეთი, 300 მლ მშრალი თეთრი ღვინო, 300 მლ თბილი ქათმის მუქი ბულიონი, რომელიც 20 წუთი ჩასხმული იყო ბერკსუელური ყველის თავში, 80 გრ სპინვუდური ყველი  (Spenwood cheese) გახეხილი, 10 გრ სიმინდის ფქვილი, 80 გრ რბილი ყველი (cream cheese), პილპილი, 15 გრ კუბიკებად დაჭრილი თხის ყველი, ბერკუელური ყევლის (Berkswell cheese) მთლიანი თავი

გავაცხელოთ გრილი (ანუ ღუმელი ზევიდან ავანთოთ). ცეცხლზე შემოვდგათ 400 მლ წყალი, ჩავყაროთ მარილი და მაკარონი და მოვხარშოთ საშუალო ცეცხლზე. ვხარშოთ მაკარონის მოხარშვამდე და წყლის ამოორთქლებამდე. მაკარონს ტრიუფელის ზეთი მოვასხათ და მოვურიოთ.
პატარა ქვაბში ჩავასხათ ღვინო და მაღალ ცეცხლზე ვადუღოთ სანამ ღვინო 30 მლ-მდე არ ამოორთქლდება. ჩავუმატოთ თბილი ბულიონი. გახეხილ ყველში სიმინდის ფქვილი გადავურიოთ და ღვინოს და ბულიონს დავუმატოთ. ვურიოთ სანამ ყველი ბოლომდე არ გადნება და მერე მოვასხათ მაკარონს და კარგად გადავუერიოთ. ყველიანი მაკარონი საშუალო ცეცხლზე შევათბოთ და საკმარისად რომ გაცხელდება დავუმატოთ რბილი ყველი. მოვაყაროთ ახალდაფქული პილპილი. ყველის მთლიანი თავი ამოვღრუტნოთ, შიგნით ჩავყაროთ მაკარონის ნახევარი, მოვაყაროთ თხის ყველის კუბიკები და თავზე მაკარონის მეორე ნახევარი მოვაყაროთ. 
ყველის მთლიანი თავი თუ არ გვაქვს, მაკარონის ნახევარი ჩავყაროთ ცეცხლგამძლე საცხობ ფორმაში, მოვაყაროთ თხის ყველი და თავზე მაკარონის მეორე ნაწილი მოვაყაროთ. თავზე ცოტაოდენი გახეხილი ყევლი კიდევ მოვაყაროთ და ღუმელში გრილის ქვეშ შევდგათ, სანამ ზევიდან მოყრილი ყველი არ გადნება და კრაწუნა არ გახდება. მივირთვათ ცხლადვე.



საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

ჯეიმი ოლივერის მომაკვდინებელი ყველიანი მაკარონი

Approved by Natia Jinjolava


ჯეიმი ოლივერის მომაკვდინებელი mac’n’cheese
(8-10 პორციისათვის)
ზღვის მარილი და ახალდაფქული პილპილი, 45 გრ კარაქი, 3 თავშედგმული ს/კ ფქვილი, 10 კბილი ნიორი წვრილად დაჭრილი, 6 დაფნის ფოთოლი ცოცხალი, 1 ლ რძე, 600 გრ მაკარონი, 8 პამიდორი, 150 გრ გახეხილი ყველი ჩედერი, 100 გრ გახეხილი ყველი პარმეზანი, 2 ტოტი ქონდარა (thyme), 1 ს/კ ვორჩესტერის სოუსი სურვილისამებრ, 1 მწიკვი გახეხილი ჯავის კაკალი სურვილისამებრ, 1 მუჭა პურის ნაფხვნები, ზეითუნის ზეთი

დიდი ქვაბით დავდგათ მარილიანი წყალი ასადუღებლად. ცალკე ტაფაზე მაღალ ცეცხლზე გავადნოთ კარაქი, დავუმატოთ ფქვილი, ცეცხლი საშუალომდე დავუწიოთ და მორევა მორევით მოვხალოთ ფქვილი და ესეც თქვენი რუ მზადაა (კარაქში მოთუშულ ფქვილს რუ ქვია). დავუმატოთ ნიორი, და მისი ოდენობა ნუ შეგაშინებთ, ნიორი რუში იდეალურად დაკარამელდება. გავაგრძელოთ მორევა სანამ ნიორი იდეალურად არ გაოქროსფერდება. ჩავაყაროთ დაფნის ფოთლები და წვრილ ნაკადად დავიწყოთ რძის ჩათქვეფა - ერთგვაროვანი და ნაზი სოუსი უნდა გამოგვივიდეს. სოუსი დუღილამდე მივიყვანოთ და ძალიან დაბალ ცეცხლზე 5 წუთი ვადუღოთ - შიგადაშიგ ვურიოთ, რომ არ მიიწვას. ღუმელი 220°C-მდე გავახუროთ.
ადუღებულ წყალში მაკარონი ჩავყაროთ და მოვხრშოთ მაკარონის პაკეტზე მითითებული ინსტრუქციის მიხედვით. მანამდე დავჭრათ პამიდორი და კარგად შევასუნელოთ მარილით და პილპილით. მზა მაკარონი გადავწუროთ და ეგრევე სოუსში გადავურიოთ. კარგად მოვურიოთ და ცეცხლიდან გადმოვდგათ. ჩავამატოთ გახეხილი ყველი, დაჭრილი პამიდორი, ქონდარას ფოთლები, ვორჩესტერის სოუსი და ჯავზის კაკალი. ახლა გავსინჯოთ და საჭიროების შემთხვევაში მარილი და პილპილი დავუმატოთ. მაკარონი ცოტა ზედმეტად სველი უნდა იყოს, სოუსი ღუმელში შეცხობის დროს შესქელდება, ამიტომ თუ საჭიროდ მიიჩნევთ, ცოტა ანადუღარი წყლით გაათხელეთ. მაკარონი ცეცხლგამძე მინის ან ფაიფურის გაშლილ, არც თუ მაინცდამაინც ღრმა ჭურჭელში გადავიტანოთ და ღულემში შევაცხოთ 30 წუთით, სანამ კარგად არ დაიბრაწება.
სანამ მაკარონი ცხვება, ტაფაზე დავასხათ ცოტაოდენი ზეითუნის ზეთი და პურის ნაფშვენები საშუალო ცეცხლზე ქონდარას ტოტთან ერთად დავბრაწოთ სანამ კარგი ოქროსფერი არ გახდება. გადმოვდგათ ცეცხლიდან და პატარა ფიალაში ჩავყაროთ. მზა ყველიანი მაკარონი ცხლადვე მიირთვით - თავზე დაბრაწულ;ი პურის ნამცეცები მოაყარეთ და თან რომელიმე მწავენ და მსუბუქი სალათა მიაყოლეთ. 

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

მაკარონი ყველით გორდონ რამზისაგან

Approved by Natia Jinjolava


მაკარონი ყველით გორდონ რამზისაგან
(ოთხი პორციისათვის)
2 პატარა თავი ხახვი წვრილად დაჭრილი, 250 გრ მაკარონი, 1 ს/კ ზეითუნის ზეთი, 100 გრ ნიყვი დარეცხილი, დამშრალი და თანაბარ ნაჭრებად დაჭრილი, 1 ტოტი ქონდარა (ქონდარი არა Thyme) ფოთლებგაცლილი, 75 მლ თეთრი ღვინო, 200 მლ ცხიმიანი ნაღები, 4 კვერცხის გული, 200 გრ სტიჩელტონური ან სტილტონური ყველი (Stichelton ან Stilton cheese), 100 გრ ყველი პარმეზანი, 1მუჭა წვრილად დაჭრილი მწვანე ხახვი, 25 გრ კარაქი, ზღვის მარილი და ახალდაფქული პილპილი, ზეითუნის ზეთი

მაკარონი ჩავყაროთ მდუღარე მარილიან წყალში და ვხარშოთ დაახლოებით 7-10 წუთი დარბილებამდე. გადავწუროთ გადავავლოთ ცივი წყალი ზედმეტი სახამებლის მოსაშორებლად. დავაბრუნოთ ქვაბში და გადავდგათ გვერდზე.
პატარა ტაფაზე გავაცხელოთ ზეთი, დავყაროთ სოკო და მოვთუშოთ გაოქროსფერებამდე, დავუმატოთ სულ ცოტა კარაქი და ქონდარას ტოტი, ცეცხლზე კიდევ ერთი წუთი გავაჩეროთ და მოვაყაროთ მარილი და პილპილი. ზედმეტი ზეთი ტაფიდან გადმოვწუროთ, მერე დავუმატოთ ხახვი და ვთუშოთ კიდევ 2 წუთი ხახვის დარბილებამდე. მოვასხათ ღვინო და ვთუშოთ სანამ ღვინო ნახევრამდე არ ამოორთქლდება, გადავდგათ ცეცხლიდან. ცალკე პატარა ქვაბში შევაცხელოთ ნაღები და დუღილამდე რომ მივა დავასხათ სოკოს, დავუმატოთ კვერცხის გულები, მწვანე ხახვი და პარმეზანი, კარგად მოვურიოთ და ჩავაფშვნათ სტილტონის ორი მესამედიც. 
მაკარონი გადავურიოთ ყველის და სოკოს სოუსში და კარგად მოვურიოთ. ორიოდე წუთით შემოვდგათ დაბალ ცეცხლზე, ყველი ბოლომდე რომ გადნეს და დავუმატოთ პილპილი. ცეცხლგამძლე კერამიკის ან მინის ჭურჭელს წავუსვათ კარაქი და ჩავყაროთ მაკარონი. თავზე მოვაყაროთ დაფშვნილი დარჩენილი სტილტონის ყველისა და პარმეზანის ნარევი და დაახლოებით 15 წუთით შევდგათ გახურებულ ღუმელში, სანამ ზემოდან მოყრილი ყველი ოქროსფრად არ დაიბრაწება. მზა მაკარონი გამოვიღოთ ღუმელიდან და გავაჩეროთ 5 წუთი, მივირთვად ცხლად.

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

ყვლიანი მაკარონი ლონდონის ცნობილი ფრანგული რეტორანი „Villandry“-ის მენიუდან

Approved by Natia Jinjolava


ყვლიანი მაკარონი ლონდონის ცნობილი ფრანგული რეტორანი „Villandry“-ის მენიუდან
2 პორცია
1 ს/კ კარაქი ან მარგარინი, 1 ს/კ ფქვილი, 200 მლ რძე, 50 გრ გახეხილი ყველი ჩედერი ან გლაუჩესტერი და ცოტა კიდევ, 125 გრ უკვე მოხარშული და გადაწურული მაკარონი
პატარა ტაფაზე დაბალ ცეცხლზე გაადნეთ კარაქი ან მარგარინი. მოიკრიბეთ მოთმინება და კარაქი ძალიან დაბალ ცეცხლზე გაადნეთ, თორემ დაიწვება და გემო გაუფუჭდება. გამდნარ კარაქში ფქვილი დაუმატეთ და მოხალეთ. ძალიან წვრილ ნაკადად და ნელა დაუმატეთ რძე და მორევა მორევით გააკეთეთ ნაზი და ერთგვაროვანი სოუსი "რუ".  დაუმატეთ მარილი და პილპილი. ცეცხლი სულ ცოტათი მოუმატეთ, მაგრამ სოუსს ნუ აადუღებთ. გახეხილი ყველის ნახევარი სოუსში ჩაყარეთ და მორევა-მორევით გაადნეთ. 
ყველი როგორც კი გადნება,  ცეცხლი სულ ცოტათი კიდევ მოუმატეთ და სოუსი დუღილამდე მიიყვანეთ. 1 წუთი ადუღეთ (შიგადაშიგ მოურიეთ), მერე ცეცხლი დაუწიეთ და ცოტა ხანი თუშეთ, თან ურიეთ ხოლმე. დაუმატეთ მაკარონი, კარგად მოურიეთ, 2 პატარა საკოკოტეში გადაიტანეთ, თავზე დარჩენილი გახეხილი ყველი მოაყარეთ და გახურებული გრილის ქვეშ (ანუ ღუმელი ზევიდან აანთეთ) შედგით, სანამ ყველი ბუშტებს არ გაიკეთებს და არ გაოქროსფერდება.
გემრიელად მიირთვით!

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

Mac’n’Cheese კარბონარას სოუსით

Approved by Natia Jinjolava


ბობი ფლეი
წლების წინ, ძალიან მიკვირდა ხოლმე ამერიკულ კინოში კარგი დიასახლისები სიამაყით რომ აღნიშნავდნენ, ყველიანი მაკარონის გაკეთება მეხერხებაო. კულინარიაში რომ გავერკვიე, მხოლოდ მერე შევიტყვე, რომ მათი ყველიანი მაკარონი, ჩვენსას და მით უმეტეს, ჩემი ბავშვობისას, სულ არ გავს - მხოლოდ სახელი აქვთ ერთი. ჯერ მოხარშულ, ცალკე სოუსმონადუღებ და მერე ღუმელში შემცხვარ საკმაოდ მსუყე და ძვირიან მობრაწულას არაფერი საერთო არ აქვს ჩვენებური სტუდენტის ოდესღაც წყალგადავლებულ და მერე გახეხილ ყველ მოყრილ იაფიან კერძთან. დღეს სახელგანთქმული ამერიკელი მზარეულის და „Bar American“-ისა და „Mesa Grill“-ის  მეპატრონის, ბობი ფლეის ყველიანი მაკარონის რეცეპტს შემოგთავაზებთ, რომელმაც კულინარიულ შეჯიბრში, „Throwdown! with Bobby Flay“ გაიმარჯვა.

Macaroni and Cheese Carbonara
(4 პორცია)
კარაქი გამოსაცხობ ფორმაზე წასასმელად, 1 ს/კ ზაეითუნის ზეთი, 1 2,5 სმ-ის სისქის პანჩეტას (იტალიური ლორი) ნაჭერი პატარა კუბიკებად დაჭრილი, 4 კბილი ნიორი წვრილად დაჭრილი, 3 ს/კ ფქვილი, 5 ჭ რძე ცხელი, 4 დიდი ზომის კვერცხი მსუბუქად ათქვეფილი, 2 ჩ/კ წვრილად დაჭრილი ქონდარას (thyme) ფოთლები, ½ ჩ/კ კაიენის (ანუ ცხარე) წიწაკა, 2 ჭ გახეხლილი ყველი Asiago და კიდევ ცოტაოდენი თავზე მოსაყრელად, 1 ½ ჭ გახეხილი ირლანდიური თეთრი ჩედერი და კიდევ ცოტაოდენი თავზე მოსაყრელად, 1 ½ ჭ გახეხილი ამერიკული ჩედერი (Goot Essa ან Mountain Valley) და კიდევ ცოტაოდენი თავზე მოსაყრელად, 1 ჭ გახეხილი დაძველებული ყველი ფონტინა და კიდევ ცოტაოდენი თავზე მოსაყრელად, ½ ჭ ახალგახეხილი ყველი პარმეზანი და კიდევ ცოტაოდენი თავზე მოსაყრელად, კოშერული მარილი და ახალდაფქული პილპილი, 500 გრ მაკარონი მოხარშული ალ დენტე, ½ ჭ წვრილად დაჭრილი ოხრახუშის ფოთლები

გავახუროთ ღუმელი 190°C-მდე. 25X25 სმ-ზე და 5 სმ-ის სიღრმის ცეცხლგამძლე საცხობ ფორმას წავუსვათ კარაქი და გადავდოთ გვერდზე. დიდი ზომის სქელძირიან, მაღალბორტიან ტაფაზე გავახუროთ ზეთი, დავყაროთ პანჩეტა და ვთუშოთ სანამ არ დაიბრაწება, დაახლოებით 8 წუთი. გაოქროსფერებული პანჩეტა ნაჩვრეტებიანი კოვზით ამოვიღოთ და ქაღალდის ხელსახოცდაფენილ თეფშზე დავყაროთ, ზედმეტი ზეთისგან რომ დაიწრიტოს. ტაფაზე დარჩენილ ცხიმში ნიორი დავყაროთ და გაოქროსფერებამდე ვხალოთ დაახლოებით 1 წუთი. მოვაფქრვიოთ ფქვილი და კიდევ 1-2 წუთი ვხალოთ. მოხალულ ფქვილში ჩავათქვიფოთ ცხელი რძე, ცეცხლს ავუწიოთ და სანამ არ შესქელდება შეუწყვეტლივ ვურიოთ, დაახლოებით 5 წუთი. ჩავათქვიფოთ კვერცხები, კარგად გადავურიოთ და კიდევ 1-2 წუთი ვხარშოთ. გადმოვდგათ ცეცხლიდან და ქონდარა, კაიენის წიწაკა და ყველანაირი ყველი დავუმატოთ და ვურიოთ სანამ ყველი არ გადნება. დავუმატოთ მარილი და პილპილი. სოუსი ძალიან თუ შეგვისქელდა, ცოტა რძე კიდევ გავაცხელოთ და ¼ ჭიქა ჩავათქვიფოთ (თუ საჭირო იქნება, ისევ გავიმეოროთ პროცედურა). უკვე მოხარშული მაკარონი დიდ ჯამში ჩავყაროთდა მოვასხათ ყველის სოუსი, დავუმატოთ პანჩეტა, ოხრახუში და კარგად გადავურიოთ. გადავიტანოთ გამზადებულ საცხობ ფორმაში. დარჩენილი (აი, ის ცოტა მეტი რომ გვქონდა თავზე მოსაყრელად) ყველი ერთამენთში ავურიოთ და მაკარონს თავზე მოვაყაროთ. ღუმელში შევდგათ და ვაცხოთ სანამ კერძი კარგად არ გათბება და თავი ოქროსფრად არ დაებრაწება დაახლოებით 12-15 წუთი. გამოვიროთ, 10 წუთი „დავასვენოთ“ და მივირთვათ.

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

ჰესტონ ბლუმენთალი მაკარონზე

Approved by Natia Jinjolava


„ასე საყვარელი მაკარონი

ბევრი თვლის რომ ახალგაკეთებული მაკარონის პროდუქტები (პასტა), ხმელს ჯობია. რაც სულ არ არის მართალი. ძალიან ბევრ კერძში მაღალი ხარისხის მაკარონის პროდუქტებს ვერაფერი შეცვლის. უფრო მეტიც, ხმელი მაკარონს მეტი სიმკვრივე აქვს ნედლთან შედარებით, იმიტომ რომ მასში მცენარეული ცილა (წებოვანა) მტკიცედაა ჩამაგრებული.
მაკარონის მოხარშვისას შემდეგი წესები უნდა დავიცვათ:
·  აუცილებელია შესაბამისი ზომის ქვაბი - 1-2 პორცია პასტისთვისაც კი მინიმუმ 2 ლიტრიანი ქვაბი დაგჭირდებათ;
·       წყალში მარილი 1:10:100 პროპორციით უნდა ჩაყაროთ - მაგალითად 2 ლიტრ წყალზე 20 გრამი მარილი და 200 გრამი პასტა;
·    პასტა მზადაა, როცა როგორც იტალიელები უწოდებენ „al dente“-ს სტადიას აღწევს, რაც სიტყვა-სიტყვით „კბილზე“-ს ანუ კბილით მოსინჯვას ნიშნავს. ანუ, როცა მაკარონის „ჩაკირული“ მაგარი ცენტრი ქრება;
·    ნურასდროს ენდობით მაკარონის პაკეტზე მითითებულ ხარშვის დროს - ყოველთვის გასინჯეთ და ხარშვა მაშინ შეწყვიტეთ, როცა ჩათვლით რომ მაკარონი მზადაა;
·      მაკარონს ცეცხლიდან გადმოდგამთ თუ არა აუცილებლად გადაწურეთ და ცოტაოდენი ზეითუნის ზეთი ან სოუსი მოაწუწეთ. ცოტაოდენი მაკარონის ნახარში წყალი შეინახეთ, საჭიროების შემთხვევაში, სოუსის გასაზავებლად გამოგადგებათ;
·         ნურასდროს გამოიყენებთ უკვე გახეხილ, მზა პარმეზანს.

სპაგეტი კარბონარა
Spaghetti Carbonara
(6 პორცია)
600 გრ საუკეთესო ხარისხის ხმელი სპაგეტი, 300 გრ შებოლილი ბეკონი 1 სმ-ის სიგანის ზოლებად დაჭრილი, 4 თავი ხახვი, 3 კბილი ნიორი, 1-2 მწვანე წიწაკა (გაწმინდეთ თესლისგან და წვრილად დაჭერით), 1 კონა ოხრახუში, 4-5 უმი კვერცხის გული, 100 გრ ყველი პარმეზანი, ზეითუნის ზეთი

ხახვი გაფცქვენით და დაჭერით წვრილად. nიორი გაფცქვენით და დაჭყლიტეთ.
ტაფაზე დაასხით დაახლოებით 75 მლ ზეითუნის ზეთი და დაყარეთ ხახვი და ნიორი და დაბალ ცეცხლზე 15 წუთი თუშეთ, სანამ ხახვი გამჭვირვალე არ გახდება, შეეცადეთ არ დაბრაწოთ. აადუღეთ წყალი სპაგეტისთვის. 6 პორციისთვიდ 600 გრ მაკარონი, 6 ლ წყალი და 60 გრ მარილი დაგჭირდებათ. ხახვს და ნიორს ბეკონი და წიწაკა დაუმატეთ და ცეცხლი მოუმატეთ. ხახვი ღია ოქროსფრამდე დაბრაწეთ.
მოთუხთუხე მარილიან წყალში ჩაყარეთ სპაგეტი და მოურიეთ მაკარონი ერთმანეთს რომ არ მიეკრას. მოვხარშოთ „ალ დენტე“ მდგომარეობამდე.  დიდი ზომის ჯამში (რომლითაც ვაპირებთ სპაგეტის სუფრაზე გატანას), ჩავახალოთ კვერცხის გულები, ზემოდან დავახეხოთ პარმეზანი, კარგად გადავურიოთ და გვერდზე გადავდგათ. ოხრახუში დავჭრათ წვრილად.
სპაგეტი რომ მოიხარშება, გადავწუროთ თუშფალანგზე და ეგრევე კვერცხებიან ჯამში ჩავაპირქვავოთ. 1-2 ს/კ ნახარში წყალი დავუმატოთ. კარგად გადავურიოთ - ცხელი მაკარონი კვერცხს შეათბობს და შეკრავს და პარმეზანსაც შეადნობს. დავუმატოთ ბეკონი და ხახვი, მოვაყაროთ ოხრახუში და მივირთვათ.

მაკარონის მობრაწულა
Gratin of Macaroni
300 გრ საუკეთესო ხარისხის მაკარონი, 1 კბილი ნიორი, 300 მლ ცხიმიანი ნაღები, 60 გრ ყველი გრუიერი, 30 გრ ყველი პარმენზანი, 20 გრ კარაქი, 1 მწიკვი გახეხილი ჯავზის კაკალი, მარილი და პილპილი

ნიორი დაჭყლიტეთ. ცალ-ცალკე ჯამებში გახეხეთ გრუიერი და პარმეზანი, გადადგით გვერდზე. პატარა ქვაბში ჩაასხით ნაღები, დაუმატეთ ნიორი, წამოადუღეთ, ჩააყარეთ გრუიერი, ჯავზის კაკალი, მარილი და პილპილი და ადუღეთ დაბალ ცეცხლზე დაახლოებით 5 წუთი. გადადგით ცეცხლიდან და გააჩერეთ. პარალელურად დიდ ქვაბში აადუღეთ 3 ლ წყალი, დაუმატეთ 30 გრ მარილი. ღუმელი გააცხელეთ 175°C-მდე. მაკარონი მდუღარე წყალში დაახლოებით 8 წუთი ხარშეთ. გადაწურეთ, ჩაყარეთ ნაღების და ყველის სოუსში, დაუმატეთ 1-2 ს/კ ნახარში წყალი და კარგად გადაურიეთ.
მაკარონი გადაიტანეთ ცეცხლგამძლე ჭურჭელში, ზემოდან კარაქის ნაფლეთები მოაყარეთ და გახეხილი პარმეზანი მოაფრქვიეთ. ღუმელში შეაცხვეთ დაახლოებით 15-20 წუთით. მიირთვით ცხლად.

სპაგეტი (ძალიან წვრილი სპაგეტი) ხამანწკებით (კლემებით)
Spaghetti with Clams
კლემებზე ბევრად იაფი და არანაკლებ გემრიელია უბრალო მიდიებიც. მაგრამ რა სახეობის მოლუსკებიც არ უნდა გამოიყენოთ ამ კერძისთვის, ისინი აუცილებლად ახალდაჭერილი და ნიჟარიანი უნდა იყოს.
დაგჭირდებათ დიდი ზომის, მინიმუმ 30 სმ დიამეტრის ტაფა. ამ რაოდენობის მოლუსკების მოხარშვა ორ ნაწილად მოგიწევთ, იმიტომ რომ ტაფაზე დასხმული ზეთი კარგად უნდა გახურდეს. ხარშვის ეს მეთოდი საკმაოდ პიროტექნიკურია და შედეგად ხამანწკებს სასიამოვნო შებოლილის გემო დაჰკრავთ. სახიფათოდ თუ მიიჩნევთ, ტაფას მოლუსკების დაყრისთანავე თავსახური დააფარეთ და სანამ ყველა ნიჟარა არ გაიხსნება თავს ნუ ახდით.

300 გრ სპაგეტი, 1 კგ ახალდაჭერილი კლემები (ან საშუალო ან წვრილი მიდიები), 100 მლ წყალი, 200 მლ მშრალი თეთრი ღვინო, 1 დიდი კონა ოხრახუშის ფოთლები, 1 მწვანე წიწაკა თესლისაგან გაწმენდილი და წვრილად დაჭრილი, 1 კბილი ნიორი, 1 მწიკვი ხმელი წითელი წიწაკის ფანტელები, ზეითუნის ზეთი, მარილი და პილპილი გეოვნებით
ნიჟარები გულდასმით გარეცხეთ. ოხრახუში დაჭერით წვრილად, დაჭყლიტეთ ნიორი. 3 ლიტრი წყალი წამოადუღეთ 30 გრ მარილთან ერთად. ტაფაზე დაასხით ზეითუნის ზეთი 1-2 მმ-ი სისქეზე. მაღალ ცეცხლზე გააცხელეთ ზეთი, ისე რომ აბოლდეს. ტაფაზე დაყარეთ ნიჟარები და შეაჯანჯღარეთ ისე, რომ ზეთს ცეცხლი გადეკიდოს. გააგრძელეთ ტაფის ჯანჯღარი, მხურვალებისგან ნიჟარები გაიხსნება.
ზეთი რომ დაიწვება, ტაფაზე 100 მლ წყალი დაასხით, დაუმატეთ ღვინო, წიწაკა, ნიორი და საშუალო ცეცხლზე წამოადუღეთ. მასობაში მდუღარეში სპაგეტიც ჩაყარეთ მოსახარშად.
მოლუსკებიან სოუსი 5 წუთი ხარშვის მერე გადადგით ცეცხლიდან, მოაყარეთ ოხრახუში. პასტა თუშფალანგზე გადაწურეთ და დაყარეთ ტაფაზე, კარგად გადაურიეთ მოლუსკებიან სოუსში. საჭიროების შემთხვევაშო ცოტაოდენი ზეითუნის ზეთი დაუმატეთ. თქვენი გემოვნებით მოაყარეთ მარილი და პილპილი (გაითვალისწინეთ, რომ სოუსი ისედაც მარილიანი გამოვა), გადაიტანეთ შემთბარ მათლაფაზე ან ჯამში და მიირთვით.“
(ჰესტონ ბლუმენთალი „მოლეკულური გასტრონომია“)

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მადამ დუროვა

"მინდა მალე გავიზარდო, მინდა გავხდე დიდი. ჩავჯდე მე იმ რაკეტაში მთვარესთან რომ მიდის. მიწას გმირად დავუბრუნდე, დედა გავახარო. აღარ მითხრან, ბიჭუკელა, რა პატარა ხარო!"

Approved by Natia Jinjolava


მამაჩემის ბავშვობისდროინდელ ფილმებს თუ დავუჯერებთ, ყოველი მეორე  საბჭოთა ბავშვი კოსმონავტობაზე ოცნებობა, ამერიკელი კი მეხანძრეობაზე. ვერაფერს იტყვი, ბავშვურად გულწრფელი და გმირის არეალით შებურული მშვენიერი მიზანია. დროთა განმავლობაში მეორე მსოფლიო ომის შემდგომი რომანტიზმი სამოცი-სამოცდაათიანი წლების პრაგმატიზმმა შეცვალა და მომდევნო თაობების უმეტესობა უკვე ექიმობას ან ისტორიკოსობას უმიზნებდა - სადედამთილოების დიდ ნაწილს ექიმის გარდა, სხვა პროფესიის რძლის გაგონებაც არ უნდოდათ, წარატებული ისტორიკოსები კი როგორც წესი, რაიკომის მდივნის სავარძელს იკავებდნენ. ბოლო თხუთმეტი წლის მანძილზე, კაპიტალიზმის სიომ როგორც კი დაგვიბერა დასავლეთიდან, ჩვენი ბავშვების არჩევანი სამ პროფესიამდე დავიდა: იურისტი ანუ ადვოკატი, ეკონომისტი ანუ ბანკირი და სტომატოლოგი - ღვთის წყალობით, ერთ ადამიანზე 32 კბილი მოდის. სულ რაღაც ხუთი წელია რაც ინფორმატიკასა და უცხო ენებსაც (მეტწილად ინგლისურსა) დავდეთ პატივი და ჩვენი თინეიჯერების უმრავლესობა აიტიშნიკობითა და დამტვრეული ინგლისურის წყალობით აპირებს თავის რჩენას - მოგეხსენებათ, დღესდღეობით  პროფესია მეორეხარისხოვანია, მთავარი ფულია.
მე კი მთელი ბავშვობა უსაქმურობაზე ვოცნებობდი... არა, კი არ ვოცნებობდი, უბრალოდ, ფუქსავატი ცხოვრება მომწონდა და სულ არ ვგეგმავდი არც კიბოს წამლის გამოგონებას და არც ჰიგსის ბოზონის აღმოჩენას. გარკვეული პერიოდი არქეოლოგობა მინდოდა, ოღონდ მტვერში ქექვა კი არა - სხვის გათხრილზე მისვლა და რაიმე წარწერის გაშიფრვა ან ნაპოვნის თარიღის დადგენა. როცა მივხვდი, რომ უპერსეპქტივო სურვილი იყო, თვალი რეალობას გავუსწორე და მდივნის პროფესიაზე დავფიქრდი. არა, ჩვენებური გაგებით მდივანზე კი არა, რომელიც „მალე იცვამს“, კლასიკურ მდივანზე - საწერ მაგიდასთან რომ ზის, ტელეფოსნ პასუხობს და უფროსს ყავას უდუღებს ხოლმე... წერილის დაბეჭდვას დაგავალებენ - დაბეჭდავ, დარეკვას დაგავალებენ - დარეკავ, პასუხისმგებლობა კი ნოლი, ნაზად უღიმი უფროსის კაინეტში შემსვლელ-გამოსმსვლელს და ხარ შენთვის...
აბა, რა გითხრათ? დაახლოებით 15 წლიანი სამუშაო სტაჟი მაქვს და ყველგან ყავის მოდუღებაზე ბევრად მეტს მთხოვენ. გადაწყვეტილებების მიღებაც მიწევს, სხვებისთვის დავალებების მიცემაც და სხვისი გაფუჭებულის გასწორებაც და ამას დამატებული ბეჭდვაც, ტელეფონზე რეკვაც და საკუთარი თავისთვის ყავის მოდუღებაც. ჰო, თავი კიდევ იმითი შემიძლია ვინუგეშო, რომ მთელი ამ ხნის მანძილზე ხან პრეს-მდივნის და ხან PR-მენეჯერის სახელს ვატარებს, ანუ შეიძლება ითქვას, რომ ოცნების შინაარსი თუ ვერა, სათაური მაინც ავიხდინე. ეს ყველაფერი კი იმას მოვაყოლე, რომ დღეს მდივნის საერთაშორისო დღეა. ნამდვილი მდივნის მოვალებები და ფუნქცია კი ჩემი ოცნებისგან ბევრად განსხვავდება - ჭკვიან კაცს ცოლზე ჭკვიანი მდივანი უნდა ყავდეს. კარგად აწყობილი და ორგანიზებული ოფისი უკვე წარმატებული ბიზნესია და საერთოდ, ნუ დაგვავიწყდება, რომ მძღოლი და მდივანი, ეს ის ორი ადამიანია, რომელებმაც ჩვენი ცხოვრების ყველა საიდუმლო იციან.
ასე რომ, ჩემი დიდი მოწიწება და სულ პატარა შური ყველა ნამდვილ მდივანს, რომელმაც თავისი საქმე იცის: ანუ საქმიანი შეხვედრების ორგანიზება, უფროსის განრიგის შედგენა, დოკუმენაციის წარმოება, საჭირო ადამიანის ან ნივთის მიწიდან ამოღება და რასაკვირველია, გემრიელი ყავის მოდუღებაც.
დღევანდელ დღეს გილოცავთ, "კოლეგებო"!

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

იდეალური სპაგეტი ბოლონეზე ჰესტონ ბლუმენთალისაგან

Approved by Natia Jinjolava


Spaghetti Bolognaise - ჰესტონ ბლუმენთალისაგან
(4 პორცია)
მომზადების დრო: დაახლოებით 8 საათი
არამელიზირებული ხახვისათვის: 2 თავი ხახვი წვრილად დაჭრილი, 1 ვარსკვლავა ანისულა
სოფრიტოსათვის: 2 ღერო ნიახური წვრილად დაჭრილი, 2 საშუალო ზომის სტაფილო წვრილად დაჭრილი, 2 ხახვი წვრილად დაჭრილი, 4 კბილი ნიორი წვრილად დაჭრილი
რაგუსათვის: 125 გრ ზეითუნის ზეთი, 250 გრ ძალიან წვრილად დაჭრილი ღორის ხორცი, 250 გრ ხარის კუდის ფარში, 375 მლ „შარდონე“, 250 მლ რძე, 400 მლ წყალი, რამდენიმე ღერო ტარხუნა, ნიახური და ოხრახუში, რამდენიმე წვეთი „შერის“ ძმარი, 50 გრ კარაქი, მარილი, პილპილი
სოუსისთვის: 2 დიდი ზომის ხახვი წვრილად დაჭრილი, 2 მოზრდილი კბილი ნიორი წვრილად დაჭრილი, 1 კგ კანგაცლილი და თესლგაცლილი პამიდორი კუბიკებად დაჭრილი (თესლს ნუ გადაყრით), 1 ვარსკვლავა ანისულა, 1 ჩ/კ ხმელი ქინძის თესლი, 3 მიხაკი, 2 ჩ/კ ვორჩესტერის სოუსი, 4-5 წვეთი ტაბასკოს სოუსი, 1 თავშედგმული ჩ/კ კეტჩუპი, 30 მლ „შერის“ ძმარი, 1 დაფნის ფოთოლი და 7 პატარა ტოტი ქონდარა (thyme), 4-5 წვეთი ტაილანდური თევზის სოუსი
სპაგეტისათვის: 400 გრ საუკეთესო ხარისხის სპაგეტი, დიდი ქვაბით მდუღარე მარილიანი წყალი, ზეითუნის ზეთი მოსაწუწად, 25 გრ კარაქი და პილპილი

ტაფაზე დავასხათ ზეთი და რომ გახურდება დავყაროთ ხახვი და მარლაში გამოკრული ვარსკვლავა ანისულა და ვხრაკოთ დაბალ ცეცხლზე დაახლოებით 20 წუთი (სანამ ხახვი მუქი ოქროსფერი არ გახდება). მოხრაკული ხახვი ცალკე, დიდი ზომის ქვაბში გადავიტანოთ, მის მონახრაკზე კი ღვინო დავასხათ და ცეცხლზე შემოვდგათ, ვურიოთ მანამ სანამ ხახვის ნახრაკი ღვინოში მთლიანად არ გაიხსნება და ღვინის ერთი მესამედი ამოორთქლდება (დაახლოებით 1 წუთი). ნახრაკიანი ღვინო მოხრაკულ ხახვს დავასხათ.
პარალელურად, ცალკე ტაფაზე გავაცხელოთ ზეთი და დარბილებამდე საშუალო ცეცხლზე მოვთუშოთ წვრილად დაჭრილი, ხახვი, სტაფილო, ნიორი და ნიახურის ღერები. შიგადაშიგ მორევა არ დაგავიწყდეთ! ბოსტნეული რომ დარბილდება, ამისთვის დაახლოებით 20 წუთი დაგვჭირდება, ჩავამატოთ მოხრაკულ ხახვში. დროებით გადავდგათ გვერდზე.



საშუალო ცეცხლზე რაც შეიძლება კარგად გავახუროთ დიდი ზომის ტაფა და დავასხათ extra-virgin ზეითუნის ზეთი, დავყაროთ წვრილად დაჭრლი ღორის ხორცი და მორევა-მორევით კარგად დავხრაკოთ. დავუმატოტ ხარის კუდის ფარში და ისიც დავხრაკოთ. გაითვალისწინეთ, რომ რაც უფრო დიდი ზომისაა ტაფა, ხორცი მით უკეთესად იხრაკება, ამიტომ ნუ გამოიყენებთ პატარა და ღრმა ტაფას. ეცადეთ, რომ ხორცი ტაფაზე თხელ ფენად ეყაროს და კარგად იბრაწებოდეს და არ იხარშებოდეს. რაც უფრო მალე დაიბრაწება ხორცი, მით უფრო გემრიელი გამოვა რაგუ. დაბრაწული ხორცი დავუმატოთ წინასწარ მომზადებულ სოფრიტოში (მოთუშული ხახვი და სტაფილო). ხორცი შენაწვავ ტაფზე დავასხათ 375 მლ თეთრი ღვინო, შემოვდაგათ ცეცხლზე და ვურიოთ სანამ მთელი ხორცის მინაწვავები, ანუ ხორცის უგემრიელესი ნაწილი ღვინოში არ გაიხსნება, ღვინო 1/3-ით არ შემცირდება და ღვინოც სოფრიტოიან ქვაბში ჩავამატოთ. დავამატოთ 250 მლ რძე და ამდენივე წყალი და რაგუ ძალიან დაბალ ცეცხლზე შემოვდგათ მოსახარშად, ისე რომ სითხე სულ ოდნავ თუხთუხებდეს. ხარშვისას გვერდებზე მომდგარი ქაფი ქაფქირით ფრთხილად მოვხადოთ ხოლმე. ვხარშოთ 6 საათის განმავლობაში.




ნიორი და ხახვი ზეითუნის ზეთში მოვთუშოთ სანამ ხახვი გამჭვირვალე არ გახდება (ნუ დავხრაკავთ), დავუმატოთ კუბიკებად დაჭრილი პამიდორი. სოუსი განსაკუთრებულად გემრიელი რომ გამოვიდეს, პამიდვრებისგან თესლის გაცლისას გამოჭრილ გულებს ნუ გადაყრით, წვრილ საცერზე დაყარეთ და მარილი მოაყარეთ, საცერი კი ჯამში ადგით, და აი, ახლა, პამიდვრის გულებისგან ჩამონაწური წვენიც ტაფაზე ხახვს და პამიდორს დაუმატეთ. დოლბანდში გამოვკრათ ვარსკვლავა ანისულა, მიხაკი, ხმელი ქინძის თესლი და პამიდვრის სოუსში ვუკრათ თავი. დავუმატოტ ვორჩესტერის და ტაბასკოს სოუსები, კეტჩუპი, „შერის“ ძმარი, ძაფით ერთად შეკრული დაფნის ფოთოლი და ქონდარას ტოტები და კარგად მოვურიოთ. სულ ბოლოს დავუმატოთ ტაილანდური თევზის სოუსი და დაბალ ცეცხლზე 1 საათის განმავლობაში ვადუღოთ. პერიოდულად მოვურიოთ ხოლმე, რომ არ მიიკრას. 1 საათის შემდეგ, სოუსს თავზე დაახლოებით 100 გრ ზეითუნის ზეთი მოვასხათ, ზედაპირი რომ დაუფაროს ისე, ცეცხლი მოვუმატოთ და კარგად ამოვურიოთ. რამდენიმე წუთი ასე ვხრაკოთ, ვურიოთ და საჭიროების შემთხვევაში, რომ არ მიიწვას, ცეცხლი ცოტა ჩავუწიოთ. 10 წუთის შემდეგ, რაგუს ზედაპირიდან ზედმეტი ზეითუნის ზეთი ჭიქაში გადმოვწუროთ (შეგიძლიათ სხვა დროს ისევ მაკარონის მოსაწუწად ან კარტოფილის შესაწვავად გამოიყენოთ, ძალიან გემრიელია) დარჩენილი სოუსი კი უკვე გამზადებულ რაგუში გადავურიოთ. და ორიოდე საათი დაბალ ცეცხლზე კიდევ ვათუხთუხოთ. გამზადებული რაგუდან ამოვიღოთ დოლბანდში გამოკრული სანელებლები.



ახლა მაკარონის ჯერიც დადგა: როგორც ამბობენ, გემრიელ პასტას ქვაბში ადგილი და სივრცე სჭირდება, ამიტომ, როგორც იტალიელები ამბობენ, ყოველ 100 გრამ სპაგეტიზე (ან ნებისმიერ მაკარონზე) 1 ლ წყალი და 10 გრ მარილი უნდა ვიანგარიშოთ. მოკლედ, დიდ ქვაბში ავადუღოთ მარილიანი წყალი და ჩავყაროთ საუკეთესო ხარისხის სპაგეტი. სანამ სპაგეტი იხარშება, უკვე გამზადებულ რაგუს გემო გავუსინჯოთ და მარილი და ახალდაფქული პილპილი ჩვენი გემოვნებით დავუმატოთ. ძაფით თაიგულივით შევკრათ რამდენიმეტოტი ტარუნა, ოხრახუში და ნიახური და ჩავაგდოთ  რაგუში და მოვურიოთ. ჭამის წინ მწვანილების ამოღება არ დაგავიწყდეთ! დავუმატოთ რამდენიმე წვეთი „შერის“ ძმარიც და სულ ბოლოს, სულ ერთი ბეწო კარაქიც გადავურიოთ. მაკარონი გავსინჯოთ და თუ მზადაა (ძალიან ნუ ჩახარშავთ), გადავწურთ, ცოტაოდენი ზეითუნის ზეთი მოვაწუწოთ, ცოტა კარაქი დავაგდოთ ზევიდან და პილპილიც მოვაყაროთ.



სპაგეტი თეფშზე გადმოვიღოთ, ზემოდან რაგუ მოვასხათ. თავზე ცოტაოდენი ქვაბში რაგუს ზედაპირზე მომდგარი ზეთი მოვაწუწოთ, ახალგახეხილი პარმეზანი მოვაყაროთ და გემრიელად მივირთვათ!

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

მაკარონი გუფთით - Pasta with Meetballs

Approved by Natia Jinjolava


დღეს ჩემი და ამერიკელების საყვარელ კერძზედ - გუფთებიან მაკარონზე მოგახსენებთ, თუმცა ჭეშმარიტი ამერიკელებისგან განსხვავებით, მე დაბრაწულ გუფთებს მაკარონის გარეშედაც კარგად გეახლებით.
ერთი სიტყვით, ერთ პაკეტ მაკარონზე:
გუფთებისთვის: 500 გრ შერეული ფარში (საქონელი და ღორი), პილპილი და მარილი, ფქვილი ამოსაგანგლავად და ზეთი დასაბრაწად.
სოუსისთვის: 4-5 საშუალო ზომის პამიდორი კანგაცლილი, 2 საშუალო ზომის ხახვი წვრილად დაჭრილი,  2 საშუალო ზომის სტაფილო გათლილი და წვრილად დაჭრილი, 1-2 წითელი ბულგარული წიწაკა წვრილად დაჭრილი,2 კბილი ნიორი წვრილად დაჭრილი, 1 ს/კ ძმარი ბალზამიკო, მარილი, პილპილი, ზეთი.

ფარში შევამარილ-შევაპილპილოთ და დაახლოებით კაკლისხელა პატარა ბურთულები დავაგორგოლაოთ ცივ წყალში დასველებული ხელით (ფარში რომ არ მოგვეკროს). ფარშში შეგიძლიათ დაუმატოთ სულ მეგრული ხმელი სანელებლების ნარევი ხარჩოსთვის (ბაზარში ამ სათაურიტ იყიდება). ამოვგანგლოთ ფქვილში და ძალიან გახურებულ ტაფაზე კარგად დავბრაწოთ ყველა მხრიდან. დაბრაწული გუფთები ტაფიდან გადმოვალაგოთ თეფშზე და ხორცის დანაბრაწ ცხიმში (საჭიროების შემთხვევაში ზეთი დავუმატოთ) მოვთუშოთ ხახვი. თან ვურიოთ, რომ არ მიიწვას. მოვასხათ ბალზამიკო და ჩავუმატოთ სტაფილო. ხახვი გამჭვირვალე რომ გახდება დავუმატოთ ბულგარული წიწაკა და 2 წუთი ვთუშოთ, დავუმატოთ პილპილი და მარილი. ბოლოს ჩავუმატოთ დაჭრილი პამიდორი, კარგად გადავურიოთ, რომ წამოდუღდება (პამიდორი წყალს გაუშვებს), სოუსში ჩავალაგოთ გუფთები და დაახლოებით 15-20 წუთი დაბალ ცეცხლზე ვთუშოთ.
მაკარონი მოვხარშოთ მარილიან წყალში, გადავწუროთ, დავყაროთ დიდი ზომის ლანგარზე და ზევიდან გუფთებიანი პამიდორის სოუსი მოვასხათ. ვჭამოთ ცხლად.
ჭამის წინ ზემოდან გახეხილ ყველ პარმეზანს თუ მოაყრით, მთლად გადასარევი და ოკეანისგადაღმური იქნება, მაგრამ უყველოდაც არაჩვეულებრივია!

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

ფეტუჩინი (Fettucсine) გორგონძოლას სოუსით

Approved by Natia Jinjolava


Fettuccine
ვისაც ობიანი ყველი ჩემსავით გიყვართ, აუცილებლად მოგეწონებათ პასტა გორგონძოლას სოუსით. როგორც ნებისმიერი პასტის შემთხვევაში, მისი სახეობის არჩევა თქვენთვის მომინდვია, მაგრამ პირადად მე, ამ სოუსით ოდესღაც ფეტუჩინი გავსინჯე და ძალიან მომეწონა, თან ფეტუჩინი თავისი ზომითა და ფორმით, გორგონძოლას სოუსს ყველაზე მეტად შეეფერება და ჩვეულებრივი მაკარონისგან განსხვავებით, ბევრად უფრო საზეიმო ელფერი აქვს.
მოკლედ: 1 პაკეტი ფეტუჩინი - მოხარშეთ მაკარონის პაკეტზე მითითებული ინსტრუქციის თანახმად მარილიან წყალში.
სანამ მაკარონი იხარშება სოუსის მომზადებას თავისუფლად მოასწრებთ. ყოველ 100 გრ ანუ 1 პორცია პასტაზე დაგჭირდებათ 80 გრ გორგონძოლა, 1ს/კ ზეთი, ნახევარი თავი ხახვი, 1 ს/კ რძე, 4 სალბის ფოთოლი, დაფქული ჯავზის კაკალი დანის წვერზე, 1 ს/კ ახალგახეხილი ყველი პარმეზანი
ხახვი დავჭრათ ძალიან წვრილად, გორგონძოლა დავჭრათ კუბიკებად. ტაფაზე გავაცხელოთ ზეთი და ხახვი მოვთუშოთ სანამ გამჭვირვალე ოქროსფერი არ გახდება (ნუ დავხრაკავთ), დავუმატოთ ყველი, რძე, ჯავზის კაკალი, სალბის ფოთლები (შეგიძლიათ დაუმატოთ დაფქული პილპილიც) და ვურიოთ დაბალ ცეცხლზე სანამ ყველი ბოლომდე არ გადნება. ტაფას თავსახური დავაფაროთ და გადავდგათ გვერდზე. მაკარონი რომ მოიხარშება, მაკარონი გადავწუროთ, ყველის სოუსი 2 ს/კ მაკარონის ნახარში წყალით გავაზაოთ, კიდევ ერთხელ შემოვდგათ ძალიან დაბალ ცეცხლზე, კარგად მოვურიოთ. სოუსში ჩავყაროთ გადაწურული მაკარონი, კარგად გადავურიოთ, ცეცხლი გამოვრთოთ და 2 წუთი ტაფაზევე გავაჩეროთ (სოუსი მაკარონმა კარგად რომ შეიწოვოს), თეფშზე გადმოვიღოთ, პარმეზანი მოვაყაროთ და გემრიელად მივირთვათ.

ყოველი შემთხვევისთვის, სოუსი მეორე ვარიანტიც:
30 გრ კარაქი, 100 გრ ყველი გორგონძოლა, 100 გრ ნაღები, ახალდაფქული თეთრი პილპილი, 50 გრ გახეხილი პარმეზანი, მარილი, ცოტაოდენი ზეითუნის ზეთი პასტაზე მოსაწუწად
ტაფაზე გავადნოთ კარაქი, დავყაროთ კუბიკებად დაჭრილი გორგონძოლა, ყველი რომ გადნება დავუმატოთ ნაღები, პილპილი, გახეხილი პარმეზანის ნახევარი და მარილი. ცოტა ხანი გავაჩეროთ ცეცხლზე (ნუ ავადუღებთ). მოხარშული მაკარონი გადავწუროთ, გადავურიოთ ცხელ სოუსში. თავზე მოვაყაროთ გახეხილი პარმეზანი და მოვასხათ ცოტაოდენი ზეითუნის ზეთი და სასწრაფოდ მივირთვათ.

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

პასტა ბოლონეზე - Pasta Bolognaise

Approved by Natia Jinjolava


მარიო ბატალი
დღეს ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პასტის სოუსის ბოლონეზეს რეცეპტს შემოგთავაზებთ - სპაგეტის მოასხამთ მას თუ პენეს, ან ნებისმიერი სხვა ჯიშისა და   ფორმის პასტას, არჩევანი თქვენთვის მომინდვია. მთავარია მაკარონის ხარშვის რამდენიმე მარტივი და აუცილელები წესი არ დაგავიწყდეთ: პასტა მარიალიან ადუღებულ წყალში ჩაყარეთ, ნუ გადახარშავთ და საბჭოთა წესისამებრ წყალს ნუ გადაავლებთ - უბრალოდ გადაწურეთ და ცხელ სოუსში გადაურიეთ.

Ragu Bolognese
(ამერიკაში მოღვაწე ცნობილი იტალიელი მზარეული მარიო ბატალის რეცეპტი)
ინგრედიენტები: 5 ს/კ extra-virgin ზეითუნის ზეთი, 3 ს/კ კარაქი, 1 სტაფილო წვრილად დაჭრილი, 1 საშუალო თავი ხახვი წვრილად დაჭრილი, 1 ღერო ნიახური წვრილად დაჭრილი, 1 კბილი ნიორი წვრილად დაჭრილი, 0,5 კგ ხბოს ხორცის ფარში, 0,5 კგ ღორის ხორცის ფარში, 150 გრ  პანჩეტა ან ბეკონი წვრილად დაჭრილი, 2 ს/კ ტომატ პასტა, 1 ჭ რძე, 1 ჭ მშრალი თეთრი ღვინო, კოშერული მარილი და ახალდაფქული პილპილი, თავზე მოსაყრელად გახეხილი ყველი პარმეჯანო-რეჯიანო
სქელძირიან დიდი ზომის ქვაბში საშუალო ცეცხლზე გავაცხელოთ ზეთი და კარაქი. ჩავყაროთ ხახვი, ნიახური და ნიორი და ვთუშოთ საშუალო ცეხლზე სანამ ხახვი, სტაფილო გამჭვირვალე და რბილი არ გახდება (მაგრამ ნუ დავხრაკავთ), დაახლოებით 10-15 წუთი. დავუმატოთ ხბოს და ღორის ფარში, პანჩეტა და გადავურიოთ ბოსტნეულში. ცეცხლი მოვუმატოთ და ვურიოთ სანამ ხორცი კარგად არ გადაირევა ერთმანეთში და არ გაყავისფრდება. დავუმატოთ ტომატ-პასტა, რძე, ღვინო და საშუალოზე ოდნავ დაბალ ცეცხლზე ვთუშოთ 1 -1 ½ სთ. გემოვნებით დავუმატოთ მარილი და პილპილი და გადმოვდგათ ცეცხლიდან, ჩავურიოთ მოხარშული მაკარონი, თავზე გახეხილი პარმეზანი მოვაყაროთ და გემრიელად მივირთვათ.  

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი

სპაგეტი ხახვით

Approved by Natia Jinjolava


ამ კერძის ჯერ სათაურმა და მერე ინგრედიენტებმა შეიძლება ძალიან დაგაბნიოთ, მაგრამ ვისაც მოხრაკული ხახვი გიყვართ, მერწმუნეთ - გამორჩეულად გემრიელი და არომატული საჭმელია. მომზადების პროცესში სახლში კარაქში დაბრაწულუ ხახვის და მაკარონის ისეთი არაჩვეულებრივი სუნი დგება, შეიძლება სადარბაზოში შემთხვევით ჩავლილმა მეზობლებმაც შემოგაკითხონ. თან საკმაოდ ადვილად და მალე მზადდება, თუმცა ასევე  ადვილად და სწრაფად იჭმევა. უბრალოდ, ერთი რამე მაგითვალისწინეთ: სწორედ ამ სიმარტივიდან გამომდინარე, აუცილებლად კარაქზე უნდა გააკეთოთ, თორემ მერე არც სუნია ბოლომდე არაჩვეულებრივი და არც გემო. და, კიდევ ერთი, ყველაზე გემრიელი მაინცდამაინც სპაგეტი გამოდის, რატომღაც სხვა მაკარონის ფორმას ვერ იხდენს.

სპაგეტი ხახვით
(მორიგი კერძი მამიდაჩემის საფირმო რეცეპტებიდან)
1 პაკეტი სპაგეტი (500 გრ), 4-5 საშუალო თავი ხახვი, 50 გრ კარაქი (შეიძლება ცოტა მეტიც), 2-3 ს/კ შაქარი, მარილი გემოვნებით

დიდი ქვაბით დავადგათ წყალი ასადუღებლად. ხახვი გავფცქვნათ და დავჭრათ წვრილად. ტაფა გავახუროთ, დავაგდოთ კარაქი და ხახვი დავბრაწოთ გაოქროსფერებამდე. ხახვს შიგადაშიგ ვურიოთ და უკეთესი ეფექსტისთვის 1 ს/კ შაქარიც გადავურიოთ. ზოგადად კერძებისთვის ხახვის დაბრაწვა თუ არ არის რეკომინდირებული, ამ რეცეპტში რაც უფრო გაყავისფრდება ხახვი მით უკეთესია, მაგრამ ბოლომდეც ნუ დაანახშირებთ. ხახვის ოდენობაც ნუ შეგაშინებთ, რაც უფრო მეტია ხახვი, მით უფრო გემრელია კერძი, თან დახვრაკვისას ზომაში საგრძნობლად იკლებს. ადუღებულ წყალში ჩავყაროთ ბლომად მარილი და მოვხარშოთ სპაგეტი. მოხარშული მაკარონი გადავწუროთ და ტაფაზე გადავურიოთ ხახვისა და კარაქის სოუსში. დავუმატოთ მარილი და შაქარი გემოვნებით. რაც შეეხება შაქარს, მისი მოყრაც ნუ შეგაშინებთ 2-3 ს/კ-ს თავისუფლად იმატებს -კერძი აღმოსავლური საჭმელების სტილში, ერთდროულადაა მარილიანიც და ოდნავ მოტკბოც. შაქარი თითო-თითო კოვზად დაამატეთ და მისი დოზა თქვენი გემოვნებით შეარჩიეთ, ვის რამდენად ტკილი გესიამოვნებათ, თუმცა მარილის გემოც უნდა იგრძნობოდეს.
გემრიელად მიირთვით!

საუკეთესო ურვილებით, თქვენი მერი პოპინსი