მეზობელი ბაღჩა-ბოსტნის ბინადრები

Approved by Natia Jinjolava

დღეს მთელ მსოფლიოში მოდაში  ჯანსაღი ცხოვრების წესი და  ვიტამინების ბუნებრივად ხილ-ბოსტნეულიდან მიღება შემოვიდა. ჩვენთან ეს ტრადიცია საუკუნეებს ითვლის. მარტო  მინდვრად და ტყეში დაკრეფილი ფხალების ასორტიმენტი რად ღირს, რომელიც  დასავლეთ საქართველოს სტუმრობის შემთხევაშიც კი  შეიძლება ვერ გასინჯოთ, იქაური დიასახლისების თავისებური მიდგომის გამო: „ეს სტუმართან გასატანი ფხალი არაა, შინაურებისთვისააო“. ხშირად, ფხალივით  ველურ სატაცურსაც (Aspáragus) ამზადებენ და  ბევრმა დიდად არც მისი გემო იცის და არც ის ფაქტი, რომ ბევრი ევროპელი გაზაფხულზე სატაცურის გაძლიერებულ, დღეში 3-ჯერ მიღებაზე გადადის, რადგანაც ეს პროდუქტი სეზონურია და მხოლოდ გაზაფხულზე ხარობს. მასში ძალზე ბევრი ანტიოქსიდანტი, მიკროელემენტი და ვიტამინია, თანაც, ის  მისწრებაა დიეტაზე მყოფ კალორიებთან მებრძოლთათვის, მასში მხოლოდ 18 კალორიაა 100 გრ-ზე. საკვებად გამოდგება მისი 4 სახეობა: თეთრი, მწვანე, იასამნისფერი და ველური. სატაცური  თეთრი რომ გამოიდეს, მცენარეს მთელ სიმაღლეზე მიწას აყრიან და მზისგან იცავენ. მოყვანასთან დაკავშირებულ სირთულის გამო, დიდი ხნის განმავლობაში, მას მხოლოდ არისტოკრატების სუფრაზე იხილავდით. ისტორიულად კი სატაცურს ჯერ კიდევ ძველ საბერძნეთსა და რომში მიირთმევდნენ. ამ მცენარის მწვანე ვარიანტი მზის შუქს არ ემალება, იასამნისფერი - თეთრის და მწვანის შუალედური მდგომარეობაა, ხოლო ველური - ყველაზე ბუნებრივი გემოს მატარებელია. მომზადების წესებიდან, ყველაზე ხშირად მაინც  ხარშავენ, უფრო ზუსტად კი მხოლოდ წამოადუღებენ, რომ არ ჩაიშალოს და სხვადასხვა სოუსით მიირთმევენ.
არტიშოკი (Cynara) - წარმოშობით ჩრდილოეთ აფრიკიდან, განსკუთრებული სიყვარულით სარგებლობს ხმელთაშუაზღვის ქვეყნებში.  გარეგნულად მთლიანობაში წააგავს ნარშანს       (შოტლანდიის ოფიციალური ყვავილი-სიმბოლო), საჭმლისთვის განკუთვნილი ნაწილია - არტიშოკის გაუშლელი კოკორი - გირჩა. ამ დელიკატესს არა მარტო ესოდენ უცნაური წარმოშობა-გერეგნობა აქვს, სუფრაზე მირთმევის წესიც - თუ მოხარშულს მოიტანენ სუფრაზე, მას ხელით ჭამენ ხოლმე, რაც  არც თუ იშვიათად კურიოზების და უხერხული სიტუაციების საბაბი ხდება. კიდევ ერთი რამ - არტიშოკი შეიცავს ნივთიერება ცინარინს, რომელიც, ღვინოს გემოს უფუჭებს, ამიტომ ამ „გირჩას“ დააყოლეთ უბრალო წყალი, რომლის გემოც იგივე ცინარინის წყალობით მოტკბო გახდება.
კაპერსები - capparis spinosa ხის ან ბუჩქნარის  ნაყოფია, უფრო სწორედ კი - გაუშლელი კოკორი. გვხვდება ხმელთაშუაზღვის ტერიტორიაზე, ინდოეთში, წინა აზიაში,  ყირიმსა და კავკასიაში. ძირითადად მას ამწნილებენ, გააჩნია სპეციფიური გემო, კერძში დიდი რაოდენობით არ გამოიყენება.
რევანდი - (Rhéum) ამ დიდფოთლოვან მცენარიდან კულინარიაში მხოლოდ ღეროს იყენებენ, რომელიც მოვარდისფრო-მოწითალო აქვს. ღერო უფრო მსხვილი და ნაზი რომ გამოვიდეს, გონებაგამჭრიახი ინგლისელები მას ძირგამოცლილ ქოთანს აფარებენ, რომ მცენარემ მზისკენ აიწოწოს.
რევანდის ფოთლებგაცლილ ღეროებისგან ამზადებენ: ცუკატებს, ნამცხვრის გულსართებს, ხარშავენ მურაბას, მოკლედ, ექცევიან, როგორც ხილს. რევანდის სეზონიც შეზღუდულია, ივნისისთვის მის კრეფას წყვეტენ, რადგანაც სიცხეში და მზეზე ფოთლებში კონცენტრირდება ნივთიერება, რომელიც შხამიანს ხდის მთელ მცენარეს.

საუკეთესო სურვილებით, თქვენი იუფიმია ენდრიუსი

0 კომენტარი.:

Post a Comment